Niemcy rzucili się na towary jak zgłodniałe wilki – Spółdzielnia w czasie II wojny światowej

Wrzesień 1939 r. zastaje Spółdzielnię dobrze zaopatrszoną. Ludność Radzynia i okolic wykupuje duże zapasy soli, cukru, mydła, nafty i inne artykuły pierwszej potrzeby.

Na duże jeszcze pozostałościtowarów tekstylnych, konfekcji, towarów kolonialnych rzucili się Niemcy jak zgłodniałe wilki.

-podaje jubileuszowe wydawnictwo, które ukazało się z okazji 50-lecia istnienia PSS-u z 1957 r.

Mimo okupacji, Spółdzielnia chroni młodzież przed wywózką na roboty przymusowe do Rzeszy, zatrudniając duże ilości pracowników i ratując innych różnymi sposobami.

Pracownicy pomagali mieszkańcom wydając deputaty towarowe w bardzo urozmaiconym asortymencie.

Hitlerowska okupacja zahamowała rozwój spółdzielni. Wolny handel (zakup i sprzedaż towarów) został znacznie ograniczony. Kierownictwo niejednokrotnie dokonywało nielegalnych transakcji handlowych.

Ta ofiarność, poświęcenie i narażanie życia wzmacniała zaufanie ludności do Spółdzielni. Kronika wyróżnia postawy Jankiewicza, Orłowskiego i M. Laskowskiego.

Zgromadzone zapasy służyły partyzantom (otrzymywali je z twierdzeniem, że zostały zrabowane)

Straty wojenne obliczono na 468 tys. zł

Bombardowanie w '39 zniszczyło jeden sklep w Radzyniu i jedną z filii. Bardziej dotkliwy był lipiec 1944 r. - wszystkie sklepy i magazyny doszczętnie zniszczono.

Warto dodać, iż w marcu 1944 r. Niemcy wywieźli towary bławatne (ewakuacja za Wisłę) o przedwojennej wartości 24, 5 tys. zł

W dniach 23-29.07. 1944 zostały zburzone i spalone wraz z urządzeniami i zapasami towarów:

1. Sklepy Centrali przy ul. Pierackiego (dział spożywczo-kolonialny, piśmienny, szkła i galanterii, obuwia i skór, magazyny przy sklepie i biura)

2. Sklep rozdzielczy rzy ul. Pierackiego 10 (magazyn, piwnica)

3. Sklep dla Niemców (ul. Pierackiego 12 wraz z magazynem i piwnicą)

4. Sklep bławatny (Pierackiego 12)

5. Magazyny: przy ul. Koziej 11, Szkolnej 1, opałowy przy budynkach parafialnych

6. Dom Spółdzielczy (ul. Piłsudskiego 19) i magazyny (przy ul. Chomiczewskiego 1) zostały uszkodzone

Straty:

• w towarach i gotówce - 357 985

• do lipca 1944 r. - 51 500

• w ruchomościach i nieruchomościach – 58 500

RAZEM: 467 985